Từ chuyện đánh thuế Thư tín dụng: Bản chất tín dụng của bet88 com là gì?

Thư tín dụng hay Tín dụng chứng từ là thuật ngữ được Việt hoá từ tiếng Anh là Letter of Credit (hay còn được viết tắt là “bet88 com”) là một phương thức vốn được phát triển thành thông lệ trên thế giới và hiện được sử dụng rộng rãi trong các giao dịch mua bán hàng hóa xuyên biên giới.

Hiện có hai quan điểm trái chiều giữa Ngân hàng Nhà nước và Bộ Tài chính liên quan vấn đề truy thu thuế GTGT đối với hoạt động bet88 com.

Ngân hàng Nhà nước, Hiệp hội Ngân hàng Việt Namvà một số tổ chức tín dụng thành viên và Nhóm công tác Ngân hàng– Liên minh Diễn đàn Doanh nghiệp Việt Nam, đại diện cho các tổ chức tín dụng và chi nhánh ngân hàng nước ngoài tại Việt Nam đều cho rằng hoạt động bet88 com có tính chất “lưỡng tính”, vừa là dịch vụ thanh toán, vừa là hoạt động cấp tín dụng, do đó, đề nghị chỉ áp dụng tính thuế GTGT đối với khoản phí dịch vụ bet88 com có tính chất dịch vụ thanh toán.

Ngược lại, Bộ Tài chính và Tổng cục thuế cho rằng theo Luật Các tổ chức tín dụng năm 2010, bet88 com là hình thức cung ứng dịch vụ thanh toán nên sẽ không thuộc đối tượng không chịu thuế GTGT từ ngày 01/01/2011.

QUY ĐỊNH CỦA PHÁP LUẬT VIỆT NAM VỀ bet88 com

Theo luật sư Nguyễn Huy Hoàng - Công ty luật Bross and Partners, trước khi Luật Các tổ chức tín dụng 2024, có hiệu lực từ ngày 01/07/2024, cơ quan chức năng của Việt Nam chưa ban hành văn bản nào định nghĩa hay quy định chi tiết về hoạt động cấp tín dụng của bet88 com.

Trước đó, bet88 com chỉ được đề cập ở một số văn bản như Luật Các Tổ chức tín dụng 2010.

Theo khoản 15 Điều 4 Luật Các TCTD 2010, bet88 com là một trong những dịch vụ thanh toán được liệt kê.

Tuy nhiên, theo khoản 14 Điều 4 Luật Các Tổ chức tín dụng 2010 “Cấp tín dụng là việc thỏa thuận để tổ chức, cá nhân sử dụng một khoản tiền hoặc cam kết cho phép sử dụng một khoản tiền theo nguyên tắc có hoàn trả bằng nghiệp vụ cho vay, chiết khấu, cho thuê tài chính, bao thanh toán, bảo lãnh ngân hàng và các nghiệp vụ cấp tín dụng khác”.

Do đó, sau này với quy định tại Thông tư số 22/2019/TT-NHNN ngày 22/11/2019 của Ngân hàng Nhà nước, bet88 com còn được xem là nghiệp vụ cấp tín dụng bên cạnh dịch vụ thanh toán.

Tuy nhiên, cần lưu ý rằng Thông tư 22 là văn bản pháp luật quy định về các giới hạn, tỷ lệ bảo đảm an toàn trong hoạt động của các ngân hàng. Tại khoản 11 Điều 3 Thông tư 22 định nghĩa “Cấp tín dụng” có bao gồm “Cam kết phát hành dưới hình thức thư tín dụng chứng từ (bet88 com)”, theo đó “cam kết phát hành” nghĩa là một trong những nghiệp vụ liên quan đến bet88 com theo UCP 600.

Luật Các Tổ chức tín dụng 2024 định nghĩa và quy định bet88 com là hoạt động cấp tín dụng bên cạnh là một trong những phương tiện thanh toán.

Theo đó, khoản 4 Điều 4 Luật Các Tổ chức tín dụng 2024 quy định “Cấp tín dụnglà việc thỏa thuận để tổ chức, cá nhân sử dụng một khoản tiền hoặc cam kết cho phép sử dụng một khoản tiền theo nguyên tắc có hoàn trả bằng nghiệp vụ cho vay, chiết khấu, cho thuê tài chính, bao thanh toán, bảo lãnh ngân hàng, thư tín dụng và các nghiệp vụ cấp tín dụng khác” và tại khoản 36 Điều 4 Luật Các TCTD 2024 quy định “Thư tín dụng là hình thức cấp tín dụng thông qua nghiệp vụ phát hành, xác nhận, thương lượng thanh toán, hoàn trả thư tín dụng”.

Ngoài ra, bet88 com được quy định là một trong những dịch vụ thanh toán qua tài khoản, cụ thể điểm b khoản 6 Điều 107 Luật Các TCTD 2024 quy định “Cung ứng các dịch vụ thanh toán qua tài khoản sau đây: Thực hiện dịch vụthanh toán quốc tếsau khi được Ngân hàng Nhà nước chấp thuậnbằng văn bản; dịch vụ thanh toán khác theo quy định của Thống đốc Ngân hàng Nhà nước”.

Như vậy, bet88 com vừa là hoạt động cấp tín dụng và vừa là dịch vụ thanh toán đã được luật hóa bởi Luật Các TCTD 2024 có hiệu lực kể từ ngày 01/07/2024.

BẢN CHẤT TÍN DỤNG CỦA bet88 com?

Vậy bet88 com là dịch vụ thanh toán; hay hoạt động cấp tín dụng; hay vừa là hoạt động cấp tín dụng và vừa là dịch vụ thanh toán?

Luật sư Nguyễn Huy Hoàng cho rằng theo Điều 1 UCP 600 “Thư tín dụng là cam kết của Ngân hàng Phát hành (ngân hàng phục vụ Bên mua) về việc thanh toán một khoản tiền nhất định, trong một khoảng thời gian nhất định cho bên thụ hưởng (Bên bán) với điều kiện bên thụ hưởng xuất trình được bộ chứng từ hợp lệ đúng theo quy định trong Thư tín dụng.”

Theo quy định trên, Ngân hàng phát hành bet88 com cam kết thay Bên mua “thanh toán một khoản tiền nhất định, trong một khoảng thời gian nhất định cho Bên bán khi nhận được bộ chứng từ hợp lệ đúng theo quy định trong bet88 com”.

Như vậy, thay vì Bên mua (thường là Bên nhập khẩu) cam kết sẽ thanh toán cho Bên bán “một khoản tiền nhất định, trong một khoảng thời gian nhất định”- một dạng “tín dụng thương mại” - sau khi mua hàng hóa thì NHPH sẽ cam kết thanh toán cho Bên bán sau khi có đề nghị cung cấp nghiệp vụ phát hành bet88 com của Bên mua.

Theo cách hiểu này, bằng việc ngân hàng phát hành phát hành bet88 com cho Bên bán đã phát sinh tín dụng ngân hàngchỉgiữa ngân hàng phát hành và Bên bán thay cho tín dụng thương mại giữa Bên mua và Bên bán (mặc dù đây không phải cách hiểu chuẩn về bet88 com). Tuy nhiên, xét ở góc độ này thì có thể thấy bet88 com chưa có thuộc tính tín dụng của ngân hàng phát hành cấp cho Bên mua.

Ở góc nhìn khác, có một số ý kiến cho rằng bet88 com là một phương thức bảo lãnh thanh toán quốc tế, thực chất là cam kết thanh toán của ngân hàng phát hành, bảo đảm là người mua sẽ thanh toán tiền mua hàng hóa cho người bán khi các điều kiện quy định trong bet88 com được thực hiện đúng và đầy đủ.

Nếu người mua không thanh toán đúng hạn, ngân hàng phát hành thực hiện cho vay bắt buộc đối với người mua để thanh toán cho người bán.

Nhận định bet88 com là một phương phức bảo lãnh thanh toán quốc tế là quan điểm khá phổ biến trong những năm trước đây. Nhận định như vậy, theo luật sư là chưa sát với bản chất của bet88 com nói chung, ngoại trừ bet88 com dự phòng (Standby bet88 com), tuy cũng mang tên gọi bet88 com song vốn có bản chất là bảo lãnh ngân hàng.

Sự khác biệt giữa bet88 com (trừ bet88 com dự phòng) và bảo lãnh ngân hàng có thể được phân biệt như sau:

Theo khoản 18 Điều 4 Luật Các Tổ chức tín dụng 2010 “Bảo lãnh ngân hàng là hình thức cấp tín dụng, theo đó tổ chức tín dụng cam kết với bên nhận bảo lãnh về việc tổ chức tín dụng sẽ thực hiện nghĩa vụ tài chính thay cho khách hàng khi khách hàng không thực hiện hoặc thực hiện không đầy đủ nghĩa vụ đã cam kết;…”.

Hiện có rất nhiều loại bảo lãnh ngân hàng và nếu chỉ phân loại theo mục đích sử dụng sẽ có bảo lãnh thanh toán trong nước và nước ngoài.

Theo quy định tại khoản 18 Điều 4 Luật Các TCTD 2010, đối với bảo lãnh thanh toán, ngân hàng sẽ chỉ phải thực hiện nghĩa vụ thanh toán thay cho khách hàng khi khách hàng không thanh toán hoặc không thanh toán đầy đủ như đã cam kết đã được thỏa thuận giữa khách hàng và bên nhận bảo lãnh.

Ngoài ra, trước khi thực hiện nghĩa vụ trả thay cho khách hàng, ngân hàng ngoài căn cứ vào thư bảo lãnh còn căn cứ các cam kết quy định tại thỏa thuận của khách hàng với bên nhận bảo lãnh.

Trong khi đó, đối với bet88 com, theo quy định của UCP 600, bet88 com riêng biệt và độc lập với hợp đồng mua bán hàng hóa, dịch vụ giữa bên bán và bên mua, và ngân hàng thanh toán thay cho khách hàng chỉ căn cứ vào bộ chứng từ hợp lệ có phù hợp với L/Chay không.

Đây là hai trong các lý do cho thấy bảo lãnh thanh toán quốc tế và bet88 com là hai nghiệp vụ khác nhau.

Do đó, ý kiến cho rằng bet88 com là một phương phức bảo lãnh thanh toán quốc tế là có thể chưa phù hợp với bản chất vốn có của bet88 com. Bằng chứng là không có bất kỳ văn bản pháp luật nào quy định bet88 com là một phương phức bảo lãnh thanh toán quốc tế.

Hơn nữa, sau nhiều năm, việc bet88 com được định nghĩa và quy định là một trong những hoạt động cấp tín dụng bên cạnh dịch vụ thanh toán đã được luật hóa bởi Luật Các Tổ chức tín dụng 2024.

Theo UCP, bet88 com chính là cam kết của ngân hàng phát hành sẽ thanh toán cho Bên mua khi Bên bán xuất trình bộ chứng từ đầy đủ và phù hợp với quy định của bet88 com.

Nếu xét theo nghĩa rộng của khái niệm này cùng với quy trình và các nghiệp vụ mà ngân hàng cung cấp cho khách hàng trước khi phát hành bet88 com thì có thể thấy bet88 com là hoạt động cấp tín dụng của ngân hàng tương tự như bảo lãnh ngân hàng.

Theo UCP, các nghiệp vụ liên quan đến bet88 com do các ngân hàng cung cấp cho khách hàng bao gồm nhiều loại nghiệp vụ khác nhau và được phân loại thành 02 nhóm:

(i) Nhóm nghiệp vụ có tính chất tín dụng bao gồm nghiệp vụ phát hành, xác nhận, thương lượng thanh toán và hoàn trả bet88 com;

(ii) Nhóm nghiệp vụ không có tín chất tín dụng bao gồm các dịch vụ khác ngoài các nghiệp vụ nêu trên như thông báo bet88 com và một số hoạt động khác (không cam kết thanh toán).

Trong nghiệp vụ bet88 com hiện được các ngân hàng đã và đang thực hiện, ngân hàng phát hành bet88 com cho bên thụ hưởng theo nguyên tắc có hoàn trả, cụ thể là khách hàng (Bên mua) có đề nghị phát hành bet88 com phải thanh toán cho ngân hàng theo đúng thỏa thuận phát hành bet88 com giữa khách hàng và ngân hàng.

Trên thực tế, theo quy trình phát hành bet88 com của các ngân hàng, để được ngân hàng phát hành bet88 com, khách hàng phải có đề nghị phát hành bet88 com kèm theo tài liệu, hồ sơ liên quan như hợp đồng mua bán hàng hóa,… (“hồ sơ đề nghị phát hành bet88 com”).

Sau khi nhậnđược hồ sơ đề nghị phát hành bet88 com của khách hàng, ngân hàng sẽ thẩm định hồ sơ này, trong đó có thẩm tra nguồn thanh toán bet88 com của khách hàng trước khi phê duyệt việc phát hành bet88 com, đồng thời phê duyệt nguồn thanh toán bet88 com.

Hiện có nhiều loại bet88 com như bet88 com trả ngay (Sight payment bet88 com)[1], bet88 com cam kết trả chậm (Deferred payment bet88 com), bet88 com chấp nhận (Acceptance bet88 com), bet88 com không hủy ngang (Irrevocable bet88 com), bet88 com hủy ngang (Revocable bet88 com)…

Thông thường, nguồn thanh toán bet88 com bao gồm (i) tiền có sẵn tại tài khoản thanh toán của khách hàng và để đảm bảo nguồn thanh toán, thông thường khách hàng ký quỹ 100% giá trị bet88 com cùng loại tiền tệ bet88 com, hoặc (ii) nguồn khác, chủ yếu là vay ngân hàng để thanh toán bet88 com bao gồm vay theo món hoặc theo hạn mức tín dụng.

Về nghĩa vụ thanh toán của khách hàng đối với ngân hàng sau khi thanh toán bet88 com, trường hợp giữa khách hàng và ngân hàng không có thỏa thuận cho phép ngân hàng trích nợ tự động trên tài khoản thanh toán của khách hàng để thanh toán bet88 com hoặc có thỏa thuận này nhưng số dư trên tài khoản thanh toán của khách hàng không đủ để thanh toán bet88 com, ngân hàng sẽ thực hiện nghiệp vụ cho vay bắt buộc đối với khách hàngtheo thỏa thuận vay đã ký trước khi phát hành bet88 com.

Bởi vì phát hành bet88 com có chứa rủi ro cho hoạt động của ngân hàng, đặc biệt khi phải cho vay bắt buộc nên hoạt động bet88 com được liệt kê vào một trong những hoạt động phải quy định về các giới hạn, tỷ lệ bảo đảm an toàn như tại Thông tư 22.

Theo khoản 4 Điều 4 Luật Các Tổ chức tín dụng 2024 “Cấp tín dụng là việc thỏa thuận để tổ chức, cá nhân sử dụng một khoản tiền hoặc cam kết cho phép sử dụng một khoản tiền theo nguyên tắc có hoàn trả …”.

Do đó, việc quy định bet88 com là một trong những hoạt động cấp tín dụng bên cạnh dịch vụ thanh toán (tùy theo nghiệp vụ bet88 com) không chỉ phù hợp với bản chất của bet88 com mà còn phù hợp với các nghiệp vụ liên quan đến bet88 com mà các ngân hàng đã, đang cung cấp cho khách hàng vốn đã định hình từ rất lâu theo UCP (hiện là UCP 600) - tập quán thương mại quốc tế đãđược pháp luật Việt Nam công nhận và được tất cả các ngân hàng tại Việt Nam tham chiếu và áp dụng